Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου, έργο που δεν χρειάζεται συστάσεις, αγαπημένο μυθιστόρημα μικρών και μεγάλων γράφτηκε στο Παρίσι, όπου η Άλκη Ζέη ζούσε αυτοεξόριστη με την οικογένειά της την περίοδο της Δικτατορίας.

[Παρακολουθείστε τη διαδικτυακή προβολή της παράστασης: n-t.gr]

Η κήρυξη του πολέμου στην Ελλάδα, στις 28 Οκτωβρίου 1940, ανατρέπει τη ζωή του εννιάχρονου Πέτρου. Τα πάντα αλλάζουν γύρω του από τη μια στιγμή στην άλλη. Κι ενώ ο πόλεμος στην αρχή τον ενθουσιάζει με τα σπαθιά, τις νίκες και τους ήρωες, τα τέσσερα χρόνια που ακολουθούν θα του δείξουν το πραγματικό πρόσωπό του. Ο Πέτρος θα ζήσει απίστευτες δυσκολίες, θα ωριμάσει, θα πάρει σπουδαίες αποφάσεις, θα αντισταθεί, θα καταλάβει τι σημαίνει αξιοπρέπεια, αγώνας και πατρίδα. Ένας μεγάλος περίπατος γεμάτος περιπέτειες, συναισθήματα, εμπειρίες και γνώσεις που θα τον οδηγήσει στην πολυπόθητη μέρα της απελευθέρωσης.

Η Άλκη Ζέη, με αφορμή τις ιστορίες από τη ζωή της που διηγούταν κάθε βράδυ στα παιδιά της, καταθέτει μέσα από τα μάτια του μικρού Πέτρου μία μοναδική μαρτυρία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ελλάδα. Με την απαράμιλλη γραφή της που συνδυάζει τη δραματικότητα με την ελαφράδα της παιδικής ματιάς, δημιουργεί ένα μοναδικό σύμπαν με όλα τα γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορία της Ελλάδας τα τέσσερα αυτά χρόνια: την κήρυξη του πολέμου, την ήττα, τις δυσκολίες της κατοχής, την αντίσταση και την απελευθέρωση. Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου είναι ένα σπουδαίο μάθημα νεότερης ιστορίας ιδωμένης με μοναδική ευαισθησία και τρυφερότητα μέσα από την συναρπαστική πορεία του μικρού Πέτρου.

 

Η Άλκη Ζέη για τον Μεγάλο περίπατο με αφορμή την παράσταση του Εθνικού Θεάτρου:

Μια φορά κι έναν καιρό, όταν οι μαμάδες σας δεν είχαν ακόμα γεννηθεί και οι γιαγιάδες σας ήταν μικρά κορίτσια, ένα κορίτσι γύρω στα δεκαπέντε είχε βάλει το ξυπνητήρι για να σηκωθεί να πάει την άλλη μέρα σχολείο. Το είχε βάλει αρκετά νωρίς γιατί εκείνη η μέρα που ξημέρωνε ήταν μια σημαντική μέρα γι’ αυτή. Είχε γράψει ένα έργο για το κουκλοθέατρο του σχολείου και μια επιτροπή από τις πιο μεγάλες τάξεις θα έδινε την έγκριση αν ήτανε να παιχτεί. Το κορίτσι δεν άκουσε το ξυπνητήρι γιατί, πριν χτυπήσει, την ξύπνησε η μητέρα της. –Σήκω! της είπε με ταραγμένη φωνή, η αδελφή σου σηκώθηκε κιόλας. Δεν ακούς τις σειρήνες! Έγινε πόλεμος!

Η μέρα ήταν μια Δευτέρα, στις 28 Οκτωβρίου του 1940. Και το κορίτσι ήμουν εγώ.

Έτσι έζησα τον πόλεμο, την Κατοχή, την Αντίσταση, την απελευθέρωση. Το έργο μου παίχτηκε στο κουκλοθέατρο παρ' όλο που ήταν Κατοχή, πείνα και τρόμος. Και στα θέατρα παίζανε σπουδαία έργα, κι οι συγγραφείς γράψανε ποιήματα και μυθιστορήματα που τα διαβάζουμε και τα θαυμάζουμε ως σήμερα, γιατί δεν θέλανε ν’ αφήσουνε τον κόσμο να ζει μόνο μέσα στον τρόμο και την πείνα.

Τίποτα δεν ξέχασα από κείνα τα χρόνια που έζησα, από τις 28 Οκτωβρίου του 1940, που μας κήρυξαν οι Ιταλοί τον πόλεμο, κι αργότερα και οι Γερμανοί, ως τις 12 Οκτωβρίου του 1944, που απελευθερώθηκε η Ελλάδα. Κι ακόμα δεν ξέρω γιατί είμαστε η μόνη χώρα της Ευρώπης που δεν γιορτάζει τη μέρα της απελευθέρωσης, που, για τη δικιά μας τουλάχιστον γενιά, ήταν η ομορφότερη μέρα της ζωής μας.

Έτσι λοιπόν έζησα τον πόλεμο, την Κατοχή, την Αντίσταση. Δύσκολες μέρες. Κρύο, πείνα... Ζούσαμε όμως έντονες στιγμές και σχεδόν όλοι, από τον πιο μικρό ως τον πιο μεγάλο, παλεύαμε για να φύγει ο καταχτητής. Περνούσαμε αγωνίες μα και μεγάλες χαρές και μ' ενθουσιασμό πηγαίναμε να γράψουμε στους τοίχους τη λέξη «λευτεριά» με κίνδυνο να μας σημαδέψουν ίσια στην καρδιά. Πιστεύαμε πως, γράφοντας αυτήν τη λέξη, η λευτεριά θα έρθει σίγουρα και κάναμε όνειρα πολλά, όνειρα για τη ζωή που θα ζούσαμε τότε.

Στα παιδιά μου, αντί για παραμύθια, διηγιόμουνα όλες αυτές τις σημαντικές μέρες που έζησα και δεν ξεχνούσα ούτε μια λεπτομέρεια. Δεν ξέρω αν τις έλεγα γι’ αυτά ή για μένα, για να μην τις ξεχάσω.

Διηγιόμουνα λοιπόν στην Ειρήνη και τον Πέτρο κάθε βράδυ και μια ιστορία των παιδικών και των πρώτων εφηβικών μου χρόνων και βλέποντας πως τους άρεσε πιο πολύ από το να τους πω τη Χιονάτη και τους εφτά νάνους, σκέφτηκα γιατί να μη διηγηθώ αυτή την ιστορία και σ’ άλλα παιδιά και σ’ όλα τα παιδιά της Ελλάδας.

Δανείστηκα το όνομα του γιου μου του Πέτρου και πολλά από το χαρακτήρα του, κι έτσι άρχισε ο Μεγάλος περίπατος του Πέτρου, μέσα σε μια τόσο σημαντική εποχή για τη χώρα μας, και περπατάει ακόμα, από το 1972 που έγραψα το βιβλίο ως σήμερα, που κάνει το «μεγάλο του περίπατο» στο Εθνικό θέατρο.

Άλκη Ζέη

 

Άλκη Ζέη

Η Άλκη Ζέη γεννήθηκε στην Αθήνα και πέρασε τα πρώτα παιδικά της χρόνια στη Σάμο, απ’ όπου καταγόταν η μητέρα της. Όταν άρχισε το σχολείο, η οικογένειά της εγκαταστάθηκε στο Μαρούσι και στη συνέχεια στην Αθήνα. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών και στο Κινηματογραφικό Ινστιτούτο της Μόσχας.

Η σχέση της με το γράψιμο ξεκίνησε από τα γυμνασιακά της χρόνια, γράφοντας έργα για το κουκλοθέατρο, διηγήματα και νουβέλες, που δημοσιεύονταν σε διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά. Παράλληλα με το γράψιμο, αγωνίστηκε ενεργά για την ελευθερία, την κοινωνική δικαιοσύνη και τη δημοκρατία, συμμετέχοντας στο αριστερό κίνημα από τα χρόνια της γερμανικής Κατοχής στην Ελλάδα. Η συμμετοχή της σ’ αυτό τον αγώνα καθόρισε την προσωπική ζωή της. Από το 1952 μέχρι το 1964 έζησαν μαζί με τον άντρα της, τον θεατρικό συγγραφέα Γιώργο Σεβαστίκογλου, ως πολιτικοί πρόσφυγες στη Σοβιετική Ένωση, αρχικά στην Τασκένδη και ύστερα στη Μόσχα, όπου γεννήθηκαν και τα δυο παιδιά τους.

Επέστρεψαν στην Ελλάδα το ’64, για να ξαναφύγουν το ’67 στο Παρίσι, όπου παρέμειναν μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '70 λόγω της δικτατορίας. Το Καπλάνι της βιτρίνας, το πρώτο της μυθιστόρημα, υπήρξε έργο-σταθμός για την ελληνική παιδική λογοτεχνία και θεωρείται πλέον ένα κλασικό έργο της παγκόσμιας λογοτεχνίας για παιδιά, με συνεχείς επανεκδόσεις από το 1963, που πρωτοκυκλοφόρησε, στην Ελλάδα και πολλές μεταφράσεις και διακρίσεις στο εξωτερικό. Η Άλκη Ζέη αποτελεί πρέσβειρα της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας στο εξωτερικό, καθώς το σύνολο του έργου της είναι μεταφρασμένο και κυκλοφορεί σε πολλές χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο.

Τα βιβλία της: Το καπλάνι της βιτρίνας (1963), Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου(1971), Ο θείος Πλάτων (1975), Αρβυλάκια και γόβες (1975), Κοντά στις ράγες (1977), Μια Κυριακή του Απρίλη (1978), Τα παπούτσια του Αννίβα (1979), Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα (1987), Θέατρο για παιδιά (1992), Η μοβ ομπρέλα (1995), Νεανική φωνή (1996), Η Αλίκη στη χώρα των μαρμάρων (1997), Η δωδέκατη γιαγιά και άλλα (2000), Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της (2002), Γατοκουβέντες (2006), Ο ψεύτης παππούς (2007), Σπανιόλικα παπούτσια (2010), Με μολύβι φάμπερ νούμερο 2 (2013), Πόσο θα ζήσεις ακόμα γιαγιά; (2017), Ένα παιδί από το πουθενά (2019).

Η Άλκη Ζέη πέθανε στις 27 Φεβρουαρίου 2020.

 

Πηγή: www.alkizei.com

Τελευταία ενημέρωση: 03/01/2022